شاید برایتان جالب باشد که بدانید که هر کتاب پیش از رسیدن به کتاب فروشی و به دست شما، باید چه مراحلی را طی کند. اگر هم نویسنده باشید، احتمالا میدانید برای اینکه بتوانید کتاب خود را چاپ کنید علاوه بر توجه به صفحهآرایی و زیبایی ظاهری کتاب، باید مراحل دیگری را نیز پشت سر بگذارید. مراحلی مانند دریافت مجوزهای مربوطه، تالیف یک متن جالب و جذاب و غیره همگی بخشی از اقدامات مورد نیاز برای چاپ کتاب به شمار میروند. حال در ادامه به بررسی هفت گامی میپردازیم که هر نویسنده برای رسیدن به سر منزل مقصود و چاپ کتابش، باید آنها را دنبال کند.
1- تصمیم بگیرید که چرا می خواهید کتاب منتشر کنید؟
اولین تصمیمی که باید بگیرید این است که چرا میخواهید کتابی بنویسید؟
من به شدت از شما می خواهم که بخوبی رو این موضوع تمرکز کنید، زیرا این تنها راهی است که صد در صد به شما اطمینان می دهد و ملزم می کند که بنشنید و یک کتاب بنویسید، زیرا در نتیجه آن شما دلایل کافی برای نوشتن آن دارید.
این گامی بزرگی است که ممکن است باعث شود کتاب شما به سرعت پر فروش شود. در اینجا چند سوال برای شما آماده کرده ایم که باید از خودتان بپرسید که چرا تصمیم گرفته ام که کتابی را چاپ کنم:
- آیا شما کارآفرین هستید یا برای خود کار میکنید و اصطلاحا فریلنسری هستید که برای ارتقا شغلی خود و حفظ پرستیژ و جلو زدن از رقبا می خواهید کتابی منتشر کنید؟
- آیا میخواهید از نشر دانش و مهارتهای خود به عنوان اهرمی برای تبدیل شدن به یک سخنران معروف و معتبر استفاده کنید؟
- آیا هم اکنون کسب و کار پر رونقی دارید و می خواهید با نوشتن کتاب منابع درامدی خود را افزایش دهید؟
- یا ممکن است که شما بخواهید داستان موفقیت خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و تجربیاتی که طی سالها اندوخته اید را به افراد دیگر بیاموزید.
- آیا شما ایده های بیشماری برای شروع کتابی دارید که میخواهید شروع به نوشتن آن کنید؟
برنامه اجرایی نوشتن یک کتاب: حداقل برای خود 10 دلیل محکم و معتبر بیاورید که چرا می خواهید یک کتاب منتشر کنید. از سوالات بالا تنها برای شروع فکر روی این موضوع استفاده کنید.
2- نوشتن کتاب را آغاز کنید
مسلما اولین گام برای چاپ کتاب، تالیف یک محتوای مناسب است. محتوای کتاب میتواند داستان، شعر، ترجمه یا تالیف متون علمی، خاطرات و غیره باشد. بهتر است متن به صورت تایپ شده تهیه شود تا روند چاپ و مراحل نشر سریعتر پیش رود.
مراحل زیر می تواند به طور موثری روند تالیف کتاب شما را تسریع ببخشد:
- یک تقویم تهیه کنید: بهترین راه برای این که کتاب خود را زودتر کامل کنید، تهیه یک برنامه ریزی اجرایی است که اهداف روزانه و هفتگی پیشرفت کتاب خود را روی آن یادداشت کنید و به آن پایبند باشید.
- طرح کلی و عناوین و یا فهرست مطالب را از پیش تهیه کنید: تهیه فهرستی از رئوس کتاب مانند نقشه راه کتاب شماست که خط سیر داستان شما را مشخص می کند. همچنین باعث میشود که ایده های شما سازماندهی شده باشد.
- عادت به نوشتن را در خود توسعه دهید: خود را ملزم کنید که هر روز به اندازه زمان مشخصی بنویسید. با این تمرین خیلی زود این مهم به یک عادت تبدیل شده و کتاب شما خود به خود نوشته می شود!
- محلی برای نوشتن خود آماده کنید: محلی را پیدا کنید که در آن ذهن شما بدون هیچگونه حواسپرتی و آزاد است که شما میتوانید در آرامش بنویسید.
3- قبل از انتشار، سعی کنید از کتاب خود بازخورد بگیرید
در نوشتن کتاب باید تا می توانید در مراحل ابتدایی بازخوردهایی در خصوص کتاب خود دریافت کنید. این برای پیشرفت در امر نویسندگی بسیار بسیار ضروری است. همه نوع کتاب، از داستان و رمان گرفته تا شعر و حتی کتابهای آکادمیک نیاز دارد که با گرفتن بازخورد به یک محصول صیقل داده شده و کم نقص تبدیل شود.
در همان مراحل ابتدایی که چند فصل کتاب را نوشته اید، از چند دوست که فکر میکنید تمایل و توانایی ارائه بازخوردها یا کامنتهای خوبی دارند خواهش کنید که کتاب شما را بخوانند و به شما بازخورد دهند تا کتاب خود را به خوبی به اتمام برسانید.
4- یک عنوان مناسب پیدا کنید
بر خلاف باور عموم، شما تا وقتی که کتاب را به پایان نرساندید، نباید عنوان آن را انتخاب کنید.
این به خاطر این است که با انتخاب عنوان کتاب در ابتدا، باعث می شود نویسندگی شما محدود به یک عنوان باشه و آن عنوان شما را در گوشه رینگ گیر بیاندازد! چون شما به شدت تلاش خواهید کرد که سیر کتاب خود را به سمت عنوان سوق دهید، تا اینکه چیزی را بنویسید که لازم است.
بیش از حد پیدا کردن عنوان را پیچیده نشمارید.
کلید پیدا کردن یک عنوان مناسب این است که هرچه عنوان ساده تر بهتر
همانطور که دارید روی ایده های مختلف برای عنوان فکر می کنید، به خاطر بسپارید که عنوان باید ساده باشد.
همچنین عنوان شما باید واضح باشد که خوانندگان شما بدانند با خواندن کتاب شما چه چیزی دریافت می کنند.
سوالاتی که هنگام خلق عنوان کتاب خود می توانید از خود بپرسید شامل موارد زیر است:
- آیا عنوان شما می خواهد مهارتی را آموزش به دهد که تقاضای زیادی برای یادگیری آن وجود دارد؟
- آیا عنوان کتاب شما می تواند بر زندگی کسی تاثیر بگذارد؟
- آیا کتاب شما می خواهد یک مسئله خیلی مشکل را حل کند؟
- آیا عنوان کتاب شما به اندازه کافی کوتاه است که در فروشگاه های آنلاین به راحتی درج گردد؟
برنامه اجرایی: وقتی بالاخره به چند عنوان مناسب برای کتاب خود دست یافتید، با ایمیل یا از طریق شبکه های اجتماعی برای دوستان یا اقوام خود بفرستید و نظرشان را بپرسید که کدام عنوان را ترجیح میدهند.
5- یک ویراستار خوب برای کتاب خود پیدا کنید
در قدم دوم بعدی، متن تحویل ویراستار میشود تا ساختار آن را از لحاظ فنی، دستوری، محتوایی و همینطور علمی مورد بررسی قرار دهد و مشکلات احتمالی را رفع نموده و یا آنها را به نویسنده گزارش دهد.
به خدمت گرفتن یک ویراستار بزرگ برای کتاب خود می تواند به این معنا باشد که آیا شما میخواهید پرفروش ترین کتاب ایران را منتشر کنید یا می خواهید فقط یک کتاب معمولی منتشر کنید. بنابراین خیلی مهم است که در این مرحله ویراستاری متن کتاب هر اندازه که زمان لازم است صرف ویرایش متن کنید که کتابی با ویراستاری خوب منتشر شود.
برای پیدا کردن یک ویراستار متن خوب می توانید از خدمات شرکت های فریلنسری هم استفاده بفرمایید. البته توصیه می شود که در شبکه دوستان خود یک ویراستار خوب پیدا کنید، اما اگر موفق نشدید می توانید از موسسات ویراستاری متن و یا از شرکت هایی که فریلنسرها در آنجا فعالیت میکنند استفاده کنید. مانند وبسایت “انجام میدم”.
بسته به بودجه ای که برای ویراستاری کتاب در نظر دارید، ممکن است که یک ویراستار خیلی حرفه ای و یا ویراستاری که با بودجه شما هماهنگ باشد پیدا کنید. ولی در هر دو صورت دقت کنید که حتما نمونه کارهای ایشان را بررسی کنید.
فرقی نمیکند که چطور ویراستار خود را پیدا کرده اید، در هر صورت باید مطمئن شوید ویراستار مناسبی برای کتاب خود پیدا کرده اید؛ قبل از این که کل کتاب را یکجا به او بدهید می توانید از او بخواهید با دریافت هزینه چند صفحه از یک فصل از کتاب شما ویرایش کند (فکر اینکه رایگان این کار را به عنوان نمونه انجام دهد را از سر خود بیرون کنید، ویراستاران حرفه ای هرگز این کار را نخواهند کرد و برای اثبات خود وقت خود را به رایگان در اختیار کسی قرار نمی دهند، مگر اینکه آشنا باشند).
مطمئن شوید که ویراستار تخصصی حوزه کتاب شما باشد و یا به محتوای کتاب شما علاقه مند باشد، زیرا این باعث می شود رفت و برگشت ها بین شما و ویراستار کمتر شود و متنی دقیق تر و قابل فهم تر باشد.
اگر احساس خوبی نسبت به چند صفحه ی نمونه ای که ویراستاری کرد ندارید، بهتر است از خیر هزینه ای که پرداخت کردید بگذرید و به دنبال یک ویراستاری که با شما هماهنگ تر باشد بگردید، به جای آنکه با پرداخت پول بیشتر اشتباه بزرگتری را مرتکب شوید.
به هر حال، در حین روند ویراستاری نباید دست بکشید! اگر یک ویراستار برای شما مناسب نبود و هماهنگ با شما نبود، ویراستار دیگر پیدا کنید.
اگر خودتان می خواهید کتاب خود را ویراستاری کنید توصیه می کنیم که حتما از نرم افزار ویراستاری متن آرنگ و یا حتی از ویراستیار آنلاین آرنگ استفاده کنید.
برنامه اجرایی: یک دوست یا ویراستار حرفه ای پیدا کنید که بتوانید مطئن شوید کتابتان بدون ایراد است، و هر چه زودتر با او شروع به همکاری کنید.
6- صفحه آرایی کتاب یا طراحی صفحات داخلی کتاب
پس از ویراستاری، کتاب برای صفحه آرایی آماده میشود. زیرا برای دریافت مجوزهای مربوطه، نیاز به ارائه فایل صفحه بندی شده دارید.
پس از انتخاب قطع کتاب با توجه به محتوای آن شما می توانید خودتان با استفاده از قالب های آماده کتاب برای صفحه آرایی در ورد یا ایندیزاین، کتاب خود را صفحه بندی و آماده چاپ نمایید. همچنین استودیو آرنگ هم در این راه به شما کمک خواهد کرد و که می توانید سفارش طراحی کتاب را نزد ما ثبت کنید تا به بهترین کیفیت فایل صفحه آرایی شده را تحویل شما دهیم.
7- طراحی جلد کتاب: یک کتاب را از روی جلد آن قضاوت میکنند!
طراحی جلد کتاب یکی از مهمترین بخش های نشر کتاب است که تاثیر زیادی روی فروش آن دارد.
دلیلش آن است که طراحی جلد کتاب شما اولین چیزی است که خوانندگان را به سمت خود جلب می کند و فورا تصمیم می گیرند که این کتاب به دردشان می خورد یا نه.
عبارت “یک کتاب را از جلد آن قضاوت نکنید” متاسفانه خیلی در دنیای واقعی کاربردی ندارد. حقیقت تلخ آن است که تقریبا همه افراد بدون آنکه خودشان بدانند کتاب را از روی جلدشان قضاوت می کنند.
پس باید مطمئن شوید که جلد کتاب شما خیلی حرفه ای طراحی شده باشد و باید بدانید که این بخش جدای از کتاب شما است.
ویژگی های یک جلد کتاب خوب چیست؟
- طرح ساده: طرح های پیچیده باعث سردرگمی مخاطب در تصمیم گیری می شود و آنها را گمراه می کند که محتوای کتاب درباره چیست. سعی کنید روی جلد به صورت مینیمال طراحی شود تا مشتریان بیشتری را تبدیل به خواننده کند.
- طراحی حرفه ای: طراحان جلد حرفه ای می دانند که یک طرح جلد چگونه یک بازدیدکننده را به یک خواننده تبدیل میکند.
- یک عنوان و زیر عنوان خوب: عنوان کتاب شما مهم است. هر چه ساده تر خوانده شود بهتر است. این به خوانندگان شما اجازه می دهد به صورت واضح بفهمند که کتاب شما درباره چیست.
- استایلی را برگزینید که هماهنگ با سلیقه مخاطبان شما باشد.
استودیو آرنگ با یکی از بهترین طراحان جلد کشور همکاری میکند که می توانید با ما در خصوص طراحی جلد حرفه ای کتاب خود مشورت کنید.
در سایت های فریلنسرینگ نیز طراحان جلد بسیاری وجود دارند. قیمت ها خیلی متفاوت هستند اما همیشه بدانید که نتیجه نهایی آن می ارزد که هزینه کنید.
خودتان طراح جلد کتاب خودتان باشید
همچنین اگر کمی از فوتوشاپ و طراحی بدانید می توانید از قالب های آماده طراحی جلد کتاب که به صورت لایه باز هم هستند استفاده کنید. این قالب ها به صورت استاندارد در قطع های مختلف برای شما آماده شده اند که با صرف هزینه بسیار کمتر می توانید خودتان طراح جلد کتاب خودتان باشید.
8- کتابتان را قیمتگذاری کنید
یکی از مهمترین تصمیم هایی که هنگام نشر کتاب می گیرید این است که چه قیمتی بر روی آن بگذارید. بیشترین سوالی که من از نویسندگان جدید می شنوم این است که “کتاب من چقدر می ارزد؟”.
9- شابک (ISBN)
کتاب آماده شده توسط ناشر یا نویسنده و مولف تحویل خانه کتاب میشود تا یک شابک (استاندارد بین المللی کتاب) به آن اختصاص پیدا کند که یک کد 13 رقمی است و از آن برای شناسایی سفارش، انبارگردانی، توزیع، فروش و اطلاعرسانی در مورد شمار نشریات و کتابها استفاده میشود.
10-فیپا
پس از دریافت شابک نوبت به دریافت فهرست توصیفی و تحلیلی از کتاب است که در پشت صفحه عنوان، در صفحهشناسه، چاپ میشود. فیپا کمک میکند تا فهرستنویسی و سازماندهی کتابها در سراسر کشور راحتتر شده و در زمان و بودجه چاپ کتاب صرفه جویی شود و همچنین از چاپ مطالب تکراری نیز جلوگیری میکند. برای دریافت فیپا باید از کتابخانه ملی اقدام نمایید و اطلاعات کتاب را در سایت opac. nlai. ir وارد نمایید تا فیپای کتاب برای شما صادر شود.
11- مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
برای دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید چندین مرحله را پشت سر بگذارید. اول باید یک فایل pdf از تمامی صفحات کتاب ارائه نمایید که شاملشناسه، فیپا و شابک باشد. همچنین کپی کارت ملی ناشر و مولف نیز نیاز است. همچنین باید کد شابک را به isbn.ir و کد فیپا را به nlai.ir ارسال نمایید.
روند صدور مجوز توسط وزارت ارشاد ممکن است بین 1 هفته تا 4 ماه طول بکشد. کتابهای درسی یا کمک درسی برای دریافت مجوز زمان کمتری نیاز دارند ولی برای موضوعات حساستری مانند شعر یا داستان به زمان بیشتری نیاز است.
12- چاپ و صحافی
در نهایت پس از کسب مجوزها نوبت به چاپ کتاب میرسد. نوع چاپ به عواملی مانند تیراژ، هزینه چاپ، زمان و همینطور کیفیت چاپ بستگی دارد که طبق این موارد، ناشر میتواند چاپ افست یا دیجیتال را انتخاب نماید. مرحله صحافی نیز کاملا به ناشر وابسته است.
13- ارسال کتاب به وزارت فرهنگ و ارشاد و اعلام وصول
در نهایت 10 نسخه از کتاب به وزارت ارشاد ارسال میشود تا بررسیهای نهایی روی آن انجام شود. سرانجام پس از تایید و دریافت اعلام وصول، فرآیند چاپ کتاب ادامه پیدا میکند.
اگر محتوای کتاب شما انگلیسی بود و قصد داشتید کتاب خود را در خارج از کشور و مثلا در سایت آمازون به فروش برسانید، می توانید برای اطلاعات بیشتر به این لینک مراجعه بفرماید.
1 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
سلام.
شابک و فیپا و مجوز وزارت ارشاد رو نویسنده بصورت آنلاین میتواند دریافت میکند ؟
اگر هنوز به مرحله چاپ کتاب نرسیده نباشد ، امکان دریافت مجوز ارشاد وجود دارد یا خیر؟
نیاز به مراجعه حضور هم دارد یا خیر؟
متشکرم